bài dịch xưa!!! ^^

Nén dữ liệu. Khi các file được lưu trữ hay truyền đi người ta thường ao ước chúng chiếm càng ít dung lượng càng tốt. Nhiều thiết bị giản dung lượng file hình đã được phát triển, nhìn chung chúng được biết như các giải thuật nén dữ liệu. Có nhiều loại thuật toán khác nhau nhưng tất cả đều có chức năng chính như nhau. Hầu hết hình ảnh chứa một lượng lớn dữ liệu dư thừa, hay các pixel tương tự với các pixel khác. (Một bức ảnh bầu trời trong xanh là một ví dụ tuyệt vời cho điều này, hầu hết các pixel của nó đều có cùng màu sắc như nhau). Sự nén dữ liệu làm việc bằng cách lưu lại file nhưng không phải dưới dạng tập hợp của hàng vạn điểm ảnh riêng rẽ mà như một sự hướng dẫn tạo lại những pixel đó. Trong nhiều giải thuật, những khối pixel riêng biệt được phân tích và nếu một công thức đơn giản có thể được đặt ra để mô tả những điểm ảnh đó (chẳng hạn như 4 pixel màu blue, 3 trắng, 7 green …), giải thuật sẽ lưu công thức lại dưới dạng mã nhị phân. Việc này chiếm ít chỗ hơn rất nhiều so với lưu từng pixel riêng biệt. Do đó, khi hình ảnh được mở lại, công thức sẽ được dùng để “xây dựng lại” ảnh. Vài giải thuật có thể giảm dung lượng file xuống chỉ còn một phần nhỏ so với kích thước gốc của nó (20:1 hay 30:1 không còn là chuyện hiếm). Tuy nhiên, đúng như suy nghĩ, sự nén càng lớn thì càng nhiều chỉ dẫn tốc ký được tạo ra. Việc đó dẫn đến hậu quả là hình ảnh không được tái lập lại với độ chính xác tuyệt đối hoàn hảo, và vài dữ liệu có thể bị mất biến thiên từ khoảng không xác định được đến vô cùng lớn. Các thuật toán nén dữ liệu gây ra sự nhận thức không rõ ràng về dữ liệu bị mất thì được gọi là lossless, còn những cái khác thì được biết như lossy. Vài sơ đồ mã hóa nén thông dụng đang được dùng là JPEG, Huffman encoding, và LZW . (Xem Nén dữ liệu).
Đó là những điều cơ bản của những công cụ để bàn dùng để thu nhận và gia công hình ảnh màu. Nhiều chương trình phần mềm được dùng để điều khiển, tự thao tác với hình ảnh như Adobe Photoshop, Aldus PhotoStyler, và nhiều cái khác. Chương trình dàn trang như QuarkXPress và PageMaker dùng để hợp nhất hình ảnh màu vào các trang. Hệ thống CEPS cao cấp sử dụng những gì nó có và thường tùy biến phần mềm chế bản để ráp các trang cho việc xuất ra.

SỰ TÁCH MÀU
Biểu hiện cơ bản của in màu liên quan tới việc in những điểm màu chồng lên nhau với các mức độ density khác nhau để tạo ra một phạm vi lớn các màu thứ cấp. Vì các màu cơ bản cần được in tách biệt nên mỗi màu cần có một bản in riêng. Để tạo ra một bản in, mỗi màu lại cần có phim âm bản của nó. Sự chuyển đổi từ một hình ảnh nhiều màu tông liên tục (hay những hình ảnh khác) ra một bộ (thường là bốn) các phim màu âm bản hay dương bản riêng biệt được gọi là sự tách màu.

Tách màu truyền thống. Đến tận đầu thế kỷ 20, “in nhiều màu” điển hình bao hàm việc in một hình ảnh với màu đen trắng và tạo màu bằng tay cho nó. Việc in màu như vậy bị giới hạn trong hầu hết những lĩnh vực mà ngày nay chúng ta biết tới như “màu pha”, hay những phần được định vị của màu tông nguyên được in xuống chính xác như mực màu đen. Những tiến bộ trong việc chụp ảnh chẳng hạn như các “quy trình” khác nhau (Quy trình Dufay và quy trình Warner-Powrie) cuối cùng đã làm cho việc in “màu cơ bản” tương đối dễ dàng và rẻ đi. Sự tách màu truyền thống được thực hiện bằng tay hay thường giống như chụp ảnh. Ban đầu, một ảnh màu (cũng có thể là bài mẫu phản xạ như tờ in hay bài mẫu thấu minh) được chụp ba lần thông qua một kính lọc màu red (để tạo phim cyan), kính lọc màu blue (tạo phim yellow), và một kính lọc green (cho phim magenta). Một lá phim nữa màu đen cũng cần để tạo chiều sâu và sự tương phản. Bốn tờ phim đó sau đó có thể được dùng để tạo khuôn in. Thông thường cần phải thêm vào những thao tác bằng tay điều chỉnh sự chính xác màu (như sửa bản ăn mòn điểm tram) để sửa lại những lỗi tông màu gây ra bởi quá trình tách màu. (Thuật ngữ ngắn cho bốn màu cơ bản này là CMYK gồm ký tự đầu tiên của ba màu sơ cấp trong tổng hợp màu trừ cộng thêm chữ “K” đại diện cho black. Ký tự “K” còn tượng trưng cho từ chìa khóa vì tờ phim màu đen được in đầu tiên và dùng như một sự hướng dẫn cho sự chồng màu của các màu in sau.) Xem KHUÔN IN MÀU 16.

Sự tách màu hiện đại. Vào những năm cuối thập kỷ 70, đầu những năm 80, Scitex và các nhà sản xuất khác bắt đầu giới thiệu những hệ thống chế bản màu điện tử (CEPS), chúng nhanh chóng cho thấy sự lỗi thời của các quá trình tách màu bằng cách chụp ảnh. Thêm vào đó, sự thịnh hành của ngôn ngữ miêu tả mặt trang không phụ thuộc thiết bị PostScript đã khiến cho việc tách màu kỹ thuật số có chất lượng cao hơn và dễ hơn rất nhiều. Các hệ thống để bàn – máy tính cá nhân, các máy tính tương thích IBM hay các máy Apple Macintoshes – dùng phần mềm tạo trang như QuarkXPress hay PageMaker bây giờ có thể tạo ra phim màu hay trang hoàn chỉnh chất lượng cao. Ở nơi mà một khi chế bản chất lượng cao là quy định nghiêm ngặt của các hệ thống xuất bản điện tử màu cao cấp thì những hệ thống để bàn tương đối rẻ tiền có thể dễ dàng cạnh tranh về chất lượng.
Tách màu điện tử hoạt động bằng cách chuyển đổi một không gian màu (như CIE, RGB hay YCC) sang không gian màu CMYK. (thực ra sự chuyển đổi ban đầu chỉ tới không gian màu CMY, màu đen được thêm vào sau đó.) Không dễ để tạo nên một thuật toán sẽ chuyển đổi một cách dễ dàng sang CMY, dù gì đi nữa sự thật là không gian màu CMY là một hệ thống màu trừ trong khi tất cả các không gian màu khác là hệ thống tổng hợp màu cộng đã tạo ra nhiều khó khăn, và vì thực sự mực in và các giá trị in khác không hoạt động với sự chính xác về mặt toán học của một thuật toán máy tính. Theo lý thuyết (và trong ngôn ngữ PostScript cấp 1) có thể chuyển đổi từ RGB sang CMY đơn giản bằng cách trừ đi giá trị màu red, green, blue để có được các màu trừ tương ứng (màu CMY), nhưng thực tế thì nó không hoạt động. Thêm nhiều công thức toán học phức tạp với hàng loạt biến số đã được đưa ra nhưng sức mạnh của máy tính cần phải đủ để thực hiện các tính toán này trên từng pixel của một hình là một điều khó đạt được. Thay vào đó, máy tính (hay thông thường là máy quét cao cấp) dùng các bảng tra màu (hay CLUT), các bảng này đơn giản là những danh sách các giá trị màu CMY đã được xác định trước xem tương đương với màu nào ở RGB (hoặc không gian màu khác). Vì một CLUT bao hàm từng cặp màu tương tự nhau vẫn khó sử dụng, một vài mẫu tiêu biểu được gộp lại, và bất kỳ mà RGB nào không có một màu tương tự chính xác ở CMY sẽ được xác định một cách ước lượng bằng phương pháp nội suy. Tất nhiên điều này khiến quá trình chuyển đổi mắc lỗi, càng nhiều CLUT được đưa vào thì sự chuyển đổi càng chính xác. Ngôn ngữ PostScript cấp 2 dùng CLUT để vẽ lại bản đồ các màu. Dù việc sữ dụng CLUT rất tốn thời gian, tuy nhiên sự tính toán chỉ cần thực hiện rất hạn chế; điển hình là việc màu sắc chỉ được tính lại khi máy quét được định chuẩn lại, và sự chuyển đổi như nhau được dùng cho hầu hết các hình ảnh, với vài sự chính xác màu sau scan được thực hiện để chỉnh sửa một số lỗi lớn.
Các máy tính để bàn dùng ít CLUT hơn nhiều (vì chúng thường sức mạnh cơ bản của một máy quét), nhưng các thuật toán nội suy tinh vi có thể khiến nó thực sự rất chính xác. Các chương trình khác nhau xử lý sự chuyển đổi CMYK khác nhau. Ví dụ Adobe Photoshop dùng các giá trị x,y,Y của không gian màu CIE được quy định bởi các tiêu chuẩn SWOP. Các giá trị mặc định cần được thay đổi, tùy thuộc vào mực in và vật liệu được sử dụng. Hay một số plug-in hoặc extension (như Efi Color, Kodak CMS, và Agfa FotoFlow, và môi trường mở màu Pantone, các hệ thống quản lý màu khác) cũng có thể giảm sự nhập vào của người sử dụng nhiều nhất có thể. Ngoài ra, vì sử dụng các CLUT là quá trình đòi hỏi CPU hoạt động với cường độ cao, các bản mạch gia tốc đã có cho nhiều nền máy tính khác nhau có thể giúp việc tách màu tốn ít thời gian hơn.
Một quá trình thêm vào cần thiết của sự tách màu là tạo ra lớp phim màu đen. Mặc dù hầu hết màu được tạo ra trong quá trình in bằng cách kết hợp các màu CMY, nhưng màu đen được thêm vào để tăng phạm vi mật độ của sự phục chế và giảm lượng mực in đắt tiền cần phải sử dụng.
Ban đầu, lý thuyết của các quá trình loại bỏ màu lót dưới (URC) và thay thế thành phần xám (GCR) được diễn tả như sau: một hay hai trong số ba màu cơ bản là tông trội trong bất kỳ màu đã cho. Phần nguyên còn lại có tác dụng làm tối màu đó, như nó (hoặc chúng) là một màu bổ sung và thêm phần xám vào tông màu chính. (Trong thuyết tổng hợp màu trừ, một màu cộng thêm thành phần màu bổ xung của nó bằng với tông xám trung hòa). Vì thế thành phần màu bổ xung chỉ có một chức năng, sẽ rẻ tiền hơn để đơn giản thay phần màu bổ xung đó bằng màu đen. Do đó, ví dụ, UCR thay thế những màu chính ở những vùng tối để tiết kiệm mực và tránh vượt quá độ dày lớp mực tối đa, một giới hạn trên cho lượng mực mỗi điểm được in trên các máy in offset cuộn, cũng như để giảm dự vấy bẩn mực in. Mặc dù UCR làm giảm bới một số độ tương phản và chi tiết trong vùng tối, nhưng nó có khuynh hướng cải thiện độ nhận mực và làm ổn định hơn độ cân bằng màu, vì nó loại trừ sự lệch màu hay lệch tông có thể xảy ra với mực in cơ bản. (Theo cách này, còn có một phương pháp thêm lớp màu lót [UCA], nó có thể thêm các điểm màu cơ bản vào vùng tối của hình ảnh).
Một phiên bản hoàn thiện hơn của UCR là GCR, nó thay thế thành phần xám của thành phần màu bổ xung thông qua toàn bộ phạm vi của hình ảnh. Các kết quả tốt nhất thường thu được với 50% GCR; một phần trăm lớn hơn có thể dẫn đến các sự lệch màu không ưa thích. Một vấn đề với GCR là sự gia tăng độ khó trong việc ước lượng sự tách màu trước khi in. Các khuôn in màu đen được dùng trong các hình ảnh đã trải qua GCR cũng cần được di chuyển xa hơn ra sau trong thứ tự in các màu, và tờ phim màu đen cần được kiểm soát kỹ càng bình thường hơn khi in; dù là độ lệch nhỏ nhất trong mật độ mực hay gia tăng tầng thứ cũng có thể gây ra các vấn đề về màu. Xem COLOR PLATE 27.
Một khía cạnh quan trọng khác của việc tách màu đúng đắn là độ cân bằng xám. Sau khi chuyển đổi sang CMYK, bằng cách chắc chắn rằng độ cân bằng xám là đúng, bất kỳ sự ngả màu nào (hay tông màu chủ đạo không mong muốn) đều có thể tránh được. Xem COLOR PLATE 19.

Màu pha. Một trong những vấn đề với tổng hợp màu trừ là sự giới hạn về không gian màu của nó, đặc biệt trong vùng màu cam-đỏ, xanh lá và xanh-tím. Vì lý do đó, các khuôn in phụ thêm được thêm vào quá trình in nhiều màu. Trong thực tế ở các ứng dụng đóng gói, các khuôn in màu thêm vào được thêm để mở rộng không gian màu sẵn có. (Nhiều quy trình in trong in flexo sử dụng tới sáu đơn vị in, do đó có thể thêm ba màu ngoài các màu CNY cơ bản.)
Có nhiều phương pháp để mở rộng phạm vi in màu: color substitution giữ lại việc sử dụng bốn màu, nhưng các màu CMY tiêu chuẩn được thay bởi các màu thay thế giống với các màu quan trọng trong hình ảnh mẫu hơn; bump plate thêm các khuôn in bổ xung của màu cyan, magenta, và yellow vào ba hay bốn màu cơ bản, nó thường được in như các tông nguyên trên những vùng in chồng màu nhằm tăng phạm vi mật độ có thể; và touch plate thêm các màu đặc biệt nằm ngoài CMYK để làm nổi bật những màu duy nhất của bài mẫu (như một logo đoàn thể hay một sơ đồ màu). Xem COLOR PLATE 23.
Nhiều nhà sản xuất cung cấp các plug-in phần mềm có thể ảnh hưởng tới sự sản xuất của bump hay touch plate, và các công ty như Scitex, Linotype-Hell, và PANTONE đã tạo ra các màu pha có thể được dùng để phụ thêm ba màu cơ bản. Tuy nhiên, các CLUT khác nhau cần được dùng khi màu pha đượ thêm vào, không chỉ phải thực hiện sự tách màu mới, mà còn các giá trị điểm tồn tại cần được thay thế, e rằng các giá tri màu sắc của bài mẫu sẽ bóp méo. Thêm vào đó, các kỹ thuật in tram nửa tông đặc biệt cần được dùng để tạo ra hầu hết các góc tram hiệu quả cho các màu mới nhằm tránh hiện tượng moiré. Việc dùng tram điều tần (còn gọi là tram FM) loại trừ sự cố moiré hoàn toàn và thường được dùng khi in màu pha.


@Admin: em post bài dịch trước, mấy tiêu đề tiếng Anh để em post sau. Anh cứ từ từ đọc. ^^